Bài viết

Bài Viết - ThS. Đinh Thị Thu Hiền - ROS TRONG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

ROS TRONG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

Đinh Thị Thu Hiền

Tóm tắt:

Trong thị trường chứng khoán có sự đa dạng về lĩnh vực, quy mô… để đầu tư vào 1 doanh nghiệp cần dựa vào nhiều yếu tố trong đó có những yếu tố liên quan đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Công cụ phân tích hỗ trợ cho nhà đầu tư trong việc xem xét đánh giá các chỉ tiêu kinh doanh và đưa ra những quyết định đúng đắn khi đầu tư. Một trong những chỉ tiêu đó là tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu (ROS). Đây cũng là chỉ tiêu nhà đầu tư đưa ra nhận định về lợi nhuận và có những quyết định đúng đắn liên quan đến số cổ phiếu nắm giữ. Bài viết đề cập đến các nội dung về ROS nhằm hiểu rõ hơn và đúng đắn hơn về chỉ tiêu này.

Từ khoá: phân tích kinh doanh, ROS..

Mục đích khi phân tích ROS

Chỉ tiêu này thường mang lại nhiều mục đích khác nhau tuỳ thuộc vào nhu cầu sử dụng thông tin của từng đối tượng. Tuy nhiên điểm chung đó là đều dùng để đánh giá khả năng sinh lời theo kết quả có được thông qua doanh thu.

Khi phân tích chứng khoán, các nhà đầu tư theo trường phái đầu tư giá trị rất chú ý đến chỉ số ROS bởi vì thông qua chỉ số này, nhà đầu tư sẽ biết doanh nghiệp hoạt động kinh doanh và quản lý có hiệu quả không, có mang lại lợi nhuận tốt hay không…

Lợi tức trả cho cổ đông được trích ra từ lợi nhuận sau thuế, vì vậy nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu của công ty luôn kỳ vọng ROS cao để được nhận lại cổ tức cao. Khi chỉ số ROS qua các kỳ tăng chứng tỏ lợi nhuận của công ty trong tổng doanh thu cũng tăng lên, cổ đông sẽ nhận được nhiều tiền hơn.

Bên cạnh đó, chỉ số ROS cũng giúp đánh giá được doanh nghiệp sử dụng chi phí cho hoạt động kinh doanh thế nào. Nếu ROS tăng nhưng cổ tức chi trả cho cổ đông không tăng lên nghĩa là công ty đã sử dụng phần lớn lợi nhuận cho mục đích tái đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất. Ngược lại cổ tức tăng cao hơn mức tăng doanh thu cho thấy doanh nghiệp không tập trung vào việc phát triển hoạt động.

Đối với nhà quản trị doanh nghiệp, ROS được sử dụng để đánh giá hiệu quả kinh doanh và công tác quản tị chi phí có hiệu quả không để có hướng điều chỉnh phù hợp.

Trường hợp ROS cao, chứng tỏ doanh nghiệp đang làm tốt đồng thời cả việc phát triển thị trường, gia tăng doanh thu và tối ưu các khoản chi phí trong doanh nghiệp, sinh lời tốt, hấp dẫn đối với nhà đầu tư. Chỉ số lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS - earn per share) có liên quan trực tiếp đến ROS. ROS càng cao thì eps càng cao, cũng có nghĩa là với mỗi cổ phiếu đang nắm giữ, nhà đầu tư sẽ thu về càng nhiều lợi nhuận.

Một doanh nghiệp có ROS cao nghĩa là hoạt động kinh doanh tốt, đội ngũ lãnh đạo quản trị tốt, tiềm năng sinh lời lớn và có khả năng tăng trưởng tốt trong tương lai. Vì thế nhà đầu tư chứng khoán sẽ quan tâm và chú ý đến những doanh nghiệp có chỉ số ROS cao.

Chức năng của chỉ số ROS

Chức năng chính của ROS là phản ánh hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có đang hiệu quả hay không, tỷ suất sinh lời ra sao. Nhà đầu tư có thể phân tích chỉ tiêu ROS của công ty như sau:

- Xem xét ROS âm hay dương:

Trường hợp ROS âm, chứng tỏ doanh nghiệp đang lỗ

Khi ROS dương, doanh nghiệp đang có lãi.

Do giá tị doanh thu thuần luôn là giá trị dương, thế nên ROS âm hay dương sẽ phụ thuộc vào giá trị của lợi nhuận sau thuế. Trường hợp công ty đang trong giai đoạn đầu hoạt động thì doanh thu còn hạn chế, phải gánh nhiều chi phí đầu vào, quản lý, bán hàng, nhà xưởng… thì ROS có thể âm. Nhưng nếu công ty đã hoạt động được một thời gian mà ROS vẫn âm thì cần phải xem xét nguyên nhân. Thông thường, ROS âm cho thấy doanh nghiệp hoạt động không tốt, trừ khi đây là giai đoạn đầu hoặc chiến lược chiếm lĩnh thị trường.

- Xem xét ROS tăng hay giảm

Cần tính toán và đối chiếu ROS qua các thời kỳ để xem chỉ số này được cải thiện hay giảm dần. Trường hợp ROS giảm mặc dù doanh thu vẫn tăng cho thấy công ty đang chi phí quá nhiều mà không thu lại lợi ích.

ROS bao nhiêu là tốt? Mỗi ngành có một đặc điểm cụ thể, khác nhau về chi phí nên cần so sánh ROS của một công ty với trung bình ngành, so sánh với các công ty hoạt động trong cùng ngành nghề, lĩnh vực, cùng quy mô, cùng mô hình kinh doanh… để có nhận định chính xác nhất.

Cách tính chỉ số ROS

Dữ liệu được dùng để tính toán ROS sẽ lấy từ “Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh” thường kỳ của doanh nghiệp, tại các mục doanh thu thuần, các khoản thu chi, các khoản thuế, nợ phải trả, nợ sau thuế…

Để tính ROS, lấy lợi nhuận sau thuế chia cho doanh thu thuần và nhân với 100%. Công thức tính ROS như sau:

ROS = ( Lợi nhuận sau thuế / Doanh thu ) x 100%

Trong đó:

Doanh thu thuần = Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ – Các chi phí và giảm trừ doanh thu.

Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trước thuế – Chi phí thuế của doanh nghiệp.

Lợi nhuận trước thuế = Tổng lợi nhuận gộp về bán hàng, cung cấp dịch vụ + Lợi nhuận thuần từ kinh doanh.

Có 2 công thức tính chỉ số ROS của doanh nghiệp

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng công thức sau để tính ROS:

ROS = ( Tổng doanh thu – Tổng chi phí ) / Tổng doanh thu

ROS > 0: Hoạt động kinh doanh có lãi.

ROS < 0: Kinh doanh thua lỗ.

ROS tăng so với kỳ trước: Kinh doanh phát triển tốt.

Không nên áp dụng ROS một cách cứng nhắc mà cần phải xem xét nguyên nhân tăng giảm của ROS đến từ đâu. Cần kết hợp thêm những chỉ số khác để phân tích.

Cách nhìn nhận về ROS

Sau khi đã tính được chỉ số ROS của một doanh nghiệp, cần biết cách đánh giá xem chỉ số đó là cao hay thấp, ở mức tốt hay không.

Muốn biết ROS bao nhiêu là tốt cần xem xét tỷ số ROS trung bình của toàn ngành hoặc nhóm ngành, giữa cùng lĩnh vực. Những ngành cần chi phí nhiều sẽ có ROS thấp hơn những ngành có chi phí đầu tư thấp.

Bên cạnh đó, cần nhận định rõ nguyên nhân tăng, giảm của ROS đến từ đâu. ROS tăng do doanh thu tăng, chi phí giảm dẫn đến lợi nhuận tăng là tốt. Thế nhưng đôi khi ROS âm cũng chưa hẳn là xấu bởi còn phải xem xét chiến lược của công ty. Nếu chiến lược là chiếm lĩnh thị phần thì rox hoàn toàn có thể âm, còn nếu chiến lược tối đa hóa lợi nhuận thì ROS có thể tăng max.

Nếu xét chỉ số ROS độc lập thì một công ty vững mạnh sẽ có ROS > 10%. Thông thường, công ty sẽ cần thời gian hoạt động từ 3 đến 5 năm để có ROS tăng trưởng ổn định. Nếu sau thời gian này, ROS không tăng theo từng ký thì có thể cách tổ chức hay hoạt động kinh doanh không tốt.

Tài liệu tham khảo

» Danh sách Tập tin đính kèm:

thuhienwebt11.24.docx

» Tin mới nhất:

» Các tin khác: