Bài viết

XÁC ĐỊNH THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN TỪ TIỀN LƯƠNG, TIỀN CÔNG ĐỐI VỚI CÁ NHÂN CƯ TRÚ VÀ KHÔNG CƯ TRÚ

Thuế thu nhập cá nhân là một trong những nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước. Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền thuế mà người có thu nhập phải trích nộp một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã tính các khoản được giảm trừ. Thuế thu nhập cá nhân không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, vừa đủ nuôi sống bản thân và gia đình ở mức cần thiết

1. CÁ NHÂN CƯ TRÚ VÀ KHÔNG CƯ TRÚ

Việc xác định cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú khi tính thuế thu nhập cá nhân có ý nghĩa quan trọng. Vì mỗi đối tượng có phương pháp, kỳ tính thuế là khác nhau.

Cá nhân cư trú là gì?

Theo khoản 1 Điều 1 Thông tư 111/2013/TT-BTC, cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau:

1. Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, trong đó ngày đến và ngày đi được tính là 01 ngày.

2. Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo một trong hai trường hợp sau:

- Trường hợp 1: Có nơi ở thường xuyên theo quy định của pháp luật về cư trú

+ Đối với công dân Việt Nam: Nơi ở thường xuyên là nơi cá nhân sinh sống thường xuyên, ổn định không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú theo quy định của pháp luật về cư trú.

+ Đối với người nước ngoài: Nơi ở thường xuyên là nơi ở thường trú ghi trong Thẻ thường trú hoặc nơi ở tạm trú khi đăng ký cấp Thẻ tạm trú do cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an cấp.

- Trường hợp 2: Có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở, với thời hạn của các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế, cụ thể:

+ Cá nhân chưa hoặc không có nơi ở thường xuyên nhưng có tổng số ngày thuê nhà để ở theo các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế cũng được xác định là cá nhân cư trú, kể cả trường hợp thuê nhà ở nhiều nơi.

Như vậy, một cá nhân không phân biệt nguồn gốc quốc tịch nếu đáp ứng các điều kiện trên là đối tượng cư trú để xác định nghĩa vụ thuế tại Việt nam. Cá nhân kê khai thu nhập phát sinh tại Việt nam và thu nhập phát sinh ngoài Việt nam.

Cá nhân không cư trú

- Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện của cá nhân cư trú.

Cá nhân KHÔNG cư trú chỉ kê khai  và nộp thuế theo thu nhập phát sinh tại Việt Nam.

2. PHƯƠNG PHÁP TÍNH THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

Hiện nay có 03 cách tính thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công áp dụng cho 03 đối tượng khác nhau, cụ thể:

- PHƯƠNG PHÁP  1: Tính theo biểu lũy tiến từng phần: Áp dụng đối với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 03 tháng trở lên

* Công thức tính thuế thu nhập cá nhân

Cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công được tính theo công thức sau:

(1) Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất

Trong đó:

(2) Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ

Thu nhập chịu thuế được tính như sau:

(3) Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - Các khoản được miễn

* Các bước tính thuế thu nhập cá nhân

Căn cứ vào công thức tính thuế trên, để tính được số thuế phải nộp hãy thực hiện theo các bước sau:

Bước 1. Xác định tổng thu nhập chịu thuế

Bước 2. Tính các khoản được miễn

Bước 3. Tính thu nhập chịu thuế theo công thức (3)

Bước 4. Tính các khoản được giảm trừ

Bước 5. Tính thu nhập tính thuế theo công thức (2)

Bước 6. Tính số thuế phải nộp theo công thức (1).

Sau khi tính được thu nhập tính thuế, để xác định được số thuế phải nộp (bước 6) đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công thì người nộp thuế áp dụng phương pháp tính thuế sau theo đúng đối tượng.

 PHƯƠNG PHÁP 2 Khấu trừ 10%: Áp dụng đối với cá nhân ký hợp đồng lao động có thời hạn dưới 03 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động.

- Mức khấu trừ: 10% trên thu nhập trả cho cá nhân

Ví dụ: Lương của người lao động ký hợp đồng dưới 03 tháng là 07 triệu đồng (không làm cam kết) sẽ bị khấu trừ 700.000 đồng => Lương thực nhận là 6.3 triệu đồng.

- Thời điểm khấu trừ: Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác thì phải khấu trừ trước khi trả cho cá nhân.

Trường hợp không khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

Theo điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC, cá nhân sẽ không bị khấu trừ thuế thu nhập cá nhân với mức 10% nếu đủ điều kiện sau:

Như vây:

- Cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động dưới 03 tháng mà có tổng mức trả thu nhập từ 02 triệu đồng/lần trở lên sẽ bị nơi trả thu nhập khấu trừ 10% trên thu nhập;

- Cá nhân sẽ không bị khấu trừ nếu chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10% nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế và làm cam kết theo mẫu.

- PHƯƠNG PHÁP 3 Khấu trừ 20%: Áp dụng đối với cá nhân không cư trú, thường là người nước ngoài.

2.1. Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công

Theo khoản 1 Điều 18 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được xác định bằng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công nhân (×) với thuế suất 20%.

Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được xác định bằng tổng số tiền lương, tiền công, tiền thù lao, các khoản thu nhập khác có tính chất tiền lương, tiền công mà người nộp thuế nhận được trong kỳ tính thuế, gồm:

- Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công dưới các hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền.

- Các khoản phụ cấp, trợ cấp.

- Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như:

+ Tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới;

+ Tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật;

+ Tiền tham gia các dự án, đề án;

+ Tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút;

+ Tiền tham gia các hoạt động giảng dạy;

+ Tiền tham gia biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao;

+ Tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác.

- Tiền nhận được từ tham gia hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị doanh nghiệp, ban kiểm soát doanh nghiệp, ban quản lý dự án, hội đồng quản lý, các hiệp hội, hội nghề nghiệp và các tổ chức khác.

- Các khoản lợi ích bằng tiền hoặc không bằng tiền ngoài tiền lương, tiền công do người sử dụng lao động trả mà người nộp thuế được hưởng dưới mọi hình thức.

- Các khoản thưởng bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức, kể cả thưởng bằng chứng khoán.

2.2. Thời điểm xác định thu nhập chịu thuế

Thời điểm xác định thu nhập chịu thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công là thời điểm tổ chức, cá nhân trả thu nhập cho người nộp thuế.

2.3. Trường hợp cá nhân không cư trú làm việc đồng thời ở Việt Nam và nước ngoài nhưng không tách riêng được phần thu nhập phát sinh tại Việt Nam 

Việc xác định thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công tại Việt Nam trong trường hợp cá nhân không cư trú làm việc đồng thời ở Việt Nam và nước ngoài nhưng không tách riêng được phần thu nhập phát sinh tại Việt Nam  thực hiện theo công thức sau:

- Đối với trường hợp cá nhân người nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam:

Trong đó: Tổng số ngày làm việc trong năm được tính theo chế độ quy định tại Bộ Luật Lao động của Việt Nam.

- Đối với các trường hợp cá nhân người nước ngoài hiện diện tại Việt Nam:

Lưu ý:

- Thu nhập chịu thuế khác (trước thuế) phát sinh tại Việt Nam là các khoản lợi ích khác bằng tiền hoặc không bằng tiền mà người lao động được hưởng ngoài tiền lương, tiền công do người sử dụng lao động trả hoặc trả hộ cho người lao động.

- Tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập đã khấu trừ thuế phải cấp chứng từ khấu trừ thuế theo yêu cầu của cá nhân bị khấu trừ. Trường hợp cá nhân ủy quyền quyết toán thuế thì không cấp chứng từ khấu trừ

Tài liệu tham khảo

Thông tư 111/2013/TT-BTC

Thông tư 111/2013/TT-BTC

https://luatvietnam.vn/thue-phi/cach-tinh-thue-thu-nhap-ca-nhan-2020-565-23087-article.html

» Danh sách Tập tin đính kèm:

• quynhgiaot4xacdinhthuethunhapcanhantutienluong.docx

» Tin mới nhất:

• Bài Viết - ThS. Nguyễn Khánh Thu Hằng - Trao đổi về sửa quy định quyết toán kinh phí sự nghiệp từ nguồn ngân sách thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia (16/11/2024)
• Bài Viết - ThS. Nguyễn Thị Đoan Trang - MỘT SỐ NỘI DUNG THAY ĐỔI TRONG THÔNG TƯ 24/2024/TT-BTC HƯỚNG DẪN CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN HÀNH CHÍNH SỰ NGHIỆP (16/11/2024)
• Bài Viết - ThS. Thái Nữ Hạ Uyên - CÁCH TÍNH LƯƠNG HƯU TỪ NGÀY 01/07/2025 ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG ĐÓNG BHXH BẮT BUỘC (16/11/2024)
• Bài Viết - Ths. Nguyễn Thị Tấm - MỘT SỐ THAY ĐỔI VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI (16/11/2024)
• Bài Viết - ThS. Đào Thị Đài Trang - Dự thảo Thông tư thay Thông tư 200: Tổng hợp điểm mới về tài khoản kế toán, BCTC (16/11/2024)

» Các tin khác:

• Bài viết-ThS. Nguyễn Khánh Thu Hằng - Một số trao đổi về Nghị định 20/2021/NĐCP (18/03/2021)
• Bài viết-Ths. Nguyễn Thị Đoan Trang - XÂY DỰNG ĐỊNH MỨC CHI PHÍ NỘI BỘ PHỤC VỤ KIỂM SOÁT CHI PHÍ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP TRONG LĨNH VỰC XÂY LẮP (18/03/2021)
• Bài viết-ThS Nguyễn Lê Nhân - CHI PHÍ ẢO TRONG KIỂM TOÁN BCTC VÀ CÁCH THỨC PHÁT HIỆN CHI PHÍ ẢO KHI KIỂM TOÁN BẰNG CÔNG CỤ TRA CỨU HÓA ĐƠN BỎ TRỐN TRONG KIỂM TOÁN BCTC (17/03/2021)
• Bài viết-ThS Đinh Thị Thu Hiền-PHÂN TÍCH CHI PHÍ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP (17/03/2021)
• Bài viết-Ths. Dương Thị Thanh Hiền - CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC CHẤP NHẬN SỬ DỤNG PHẦN MỀM KẾ TOÁN TẠI CÁC KHÁCH SẠN – NGHIÊN CỨU TRÊN ĐỊA BÀN ĐÀ NẴNG (17/03/2021)
• Bài viết-Ths.Mai Thị Quỳnh Như - GIẢI PHÁP QUẢN LÝ , NGĂN CHẶN NỢ QUÁ HẠN THẺ TÍN DỤNG HIỆN HỮU VÀ CÁCH THỨC THU HỒI NỢ QUÁ HẠN HIỆN HỮU TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI HIỆN NAY. (17/03/2021)
• Bài viết-ThS Nguyễn Thị Quỳnh Giao - KIỂM TOÁN XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP (17/03/2021)
• Bài viết-ThS Hồ Thị Phi Yến -Quy định về chứng từ điện tử đối với kho bạc nhà nước theo thông tư 77/2017/ TT-BTC (17/03/2021)
• Bài viết-Th.S Lê Thị Huyền Trâm-TÌM HIỂU VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI CỔ TỨC (17/03/2021)
• Bài viết-Ths. Nguyễn Thị Hồng Sương - KẾ TOÁN CHI PHÍ THEO MỨC ĐỘ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT SỢI TẠI VIỆT NAM: NGUYÊN TẮC VÀ ĐỊNH HƯỚNG ÁP DỤNG (17/03/2021)