TÌM HIỂU VỀ PHƯƠNG PHÁP CHI PHÍ DỰA TRÊN CƠ SỞ HOẠT ĐỘNG
Th.S Lê Thị Huyền Trâm
BM Kiểm toán và phân tích
Phương pháp này chi phí dựa trên cơ sở hoạt động (ABC) giúp doanh nghiệp phân bổ chi cho nguồn lực một cách hợp lý. Có thể phát huy được hết giá trị của nguồn lực đó trong việc tối ưu hóa chi phí sản xuất và giá thành của sản phẩm, dịch vụ.Bài viết nhằm tìm hiểu thêm về phương pháp này.
Từ khóa: chi phí, hoạt động, cơ sở
1. Giới thiệu
Phương pháp ABC trong kế toán quản trị có nghĩa là Activity Based Costing. Đây là phương pháp kế toán chi phí dựa trên hoạt động. Phương pháp này dùng để tính toán các chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Nó hoạt động theo nguyên lý phân bổ các chi phí sản xuất chung của các doanh nghiệp dựa trên mức độ tiêu thụ hay tính chi phí dựa vào các yếu tố làm phát sinh chi phí.
Ví dụ như số lượng đơn đặt hàng sẽ có ảnh hưởng tới chi phí giao hàng. Số lần sản xuất sẽ ảnh hưởng đến chi phí cho việc xử lý nguyên vật liệu, số giờ máy móc hoạt động có quan hệ chặt chẽ với chi phí vận hành máy. Số lượng đơn hàng được gửi đi sẽ quyết định đến chi phí vận chuyển hàng hóa,…
2. Lợi ích của phương pháp ABC
Phương pháp ABC ra đời đã đem lại nhiều lợi ích để thay thế cho phương pháp truyền thống. Xét về nguyên lý hoạt động thì lợi ích mà phương pháp ABC mang lại tối ưu hơn phương pháp truyền thống rất nhiều.
Xuất phát từ nguyên lý phân bổ của chi phí gián tiếp dựa trên cơ sở tiêu thức gây ra chi phí thì thông tin chi phí giá thành kết xuất từ phương pháp này có độ chính xác cao hơn phương pháp truyền thống. Vì vậy mà các nhà quản trị doanh nghiệp đều có thể đưa ra những quyết định chính xác trong việc lựa chọn cơ cấu sản phẩm và giá thành đem ra thị trường và lựa chọn thời điểm thích hợp để giới thiệu sản phẩm với người tiêu dùng.
Phương pháp ABC cũng vẫn hạch toán chi phí sản xuất chung theo từng hoạt động sản xuất. Dựa vào những dữ liệu đầu ra thì các nhà quản lý doanh nghiệp có thể kiểm soát chi phí tốt hơn và giúp loại bỏ, cắt giảm các chi phí không cần thiết.
Điều này sẽ giúp doanh nghiệp gián tiếp tăng thêm doanh thu từ sản phẩm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể chủ động loại bỏ các sản phẩm, dịch vụ phải tiêu hao quá nhiều nguồn lực mà không mang hiệu quả mong đợi.
Ở phương diện khác thì phương pháp ABC cũng cung cấp thêm
cho doanh nghiệp dữ liệu về cấu trúc của chi phí sản xuất. Tìm ra nguyên nhân phát sinh thêm chi phí và theo dõi tình trạng phân bổ của nguồn lực trong doanh nghiệp. Từ những dữ liệu trên, nhà quản lý sẽ có cơ sở phân tích tiềm năng sinh lời của các sản phẩm và dịch vụ để có cơ sở nhằm phân bổ ưu tiên nguồn lực hợp lý.
Doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chính xác khi sử dụng phương pháp ABC
3. Điều kiện áp dụng
Để có thể áp dụng thành công phương pháp ABC trong kế toán quản trị, doanh nghiệp cần phải thực hiện theo trình tự sau:
- Nhận dạng và xác định rõ các đặc điểm của hoạt động sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ.
- Thống kê cụ thể, chính xác chi phí trực tiếp cho các hoạt động sản xuất.
- Phân bổ những chi phí gián tiếp và nguồn lực cho các hoạt động sản xuất trên.
- Tính toán chính xác về tỷ lệ đóng góp vào doanh thu của các hoạt động sản xuất.
- Dựa vào tỷ lệ đã xác định ở trên để có thể phân bổ nguồn lực.
- Thu thập các thông tin sau đó lập báo cáo.
Các bước này đều cần doanh nghiệp áp dụng thực hiện theo đúng trình tự kể trên. Doanh nghiệp không được bỏ qua bất kỳ bước nào thì mới có thể áp dụng thành công phương pháp ABC trong công tác hạch toán kế toán quản trị.
Bên trên là những ưu điểm tuyệt vời của phương pháp ABC. Tuy nhiên phương pháp này vẫn đang còn tồn tại những hạn chế nhất định.
- Phương pháp ABC trong kế toán quản trị sẽ tiêu tốn nhiều nguồn lực hơn phương pháp kế toán quản trị truyền thống khi xét trên phương diện thời gian, chi phí và nhân lực.
- Muốn thực hiện triệt để được phương pháp ABC sẽ cần có sự phối hợp của nhiều bộ phận trong doanh nghiệp. Việc này sẽ khó thực hiện ở một số doanh nghiệp.
- Phương pháp ABC phức tạp hơn phương pháp kế toán quản trị truyền thống. Vì thế mà trong một số trường hợp khó có thể xác định chính xác được số tiêu thức phân bổ chi phí phù hợp với thực trạng sản xuất hàng hóa của doanh nghiệp. Hiện vẫn chưa có tiêu chuẩn cụ thể cho việc phân bổ chi phí và nguồn lực của mỗi sản phẩm.
- Phương pháp ABC chưa giúp được doanh nghiệp trong việc xử lý các chi phí phát sinh không liên quan đến sản phẩm. Chẳng hạn là chi phí nghiên cứu, phát triển ý tưởng hay chi phí quảng cáo tiếp thị.
- Phương pháp trên sẽ không phù hợp với doanh nghiệp sản xuất có số lượng chủng loại sản phẩm ít và quy trình sản xuất đơn giản, chi phí gián tiếp chỉ chiếm một tỷ trọng nhỏ.
Bên trên là những ưu điểm tuyệt vời của phương pháp ABC. Tuy nhiên phương pháp này vẫn đang còn tồn tại những hạn chế nhất định.
- Phương pháp ABC trong kế toán quản trị sẽ tiêu tốn nhiều nguồn lực hơn phương pháp kế toán quản trị truyền thống khi xét trên phương diện thời gian, chi phí và nhân lực.
- Muốn thực hiện triệt để được phương pháp ABC sẽ cần có sự phối hợp của nhiều bộ phận trong doanh nghiệp. Việc này sẽ khó thực hiện ở một số doanh nghiệp.
- Phương pháp ABC phức tạp hơn phương pháp kế toán quản trị truyền thống. Vì thế mà trong một số trường hợp khó có thể xác định chính xác được số tiêu thức phân bổ chi phí phù hợp với thực trạng sản xuất hàng hóa của doanh nghiệp. Hiện vẫn chưa có tiêu chuẩn cụ thể cho việc phân bổ chi phí và nguồn lực của mỗi sản phẩm.
- Phương pháp ABC chưa giúp được doanh nghiệp trong việc xử lý các chi phí phát sinh không liên quan đến sản phẩm. Chẳng hạn là chi phí nghiên cứu, phát triển ý tưởng hay chi phí quảng cáo tiếp thị.
- Phương pháp trên sẽ không phù hợp với doanh nghiệp sản xuất có số lượng chủng loại sản phẩm ít và quy trình sản xuất đơn giản, chi phí gián tiếp chỉ chiếm một tỷ trọng nhỏ.
5. Kết luận
phương pháp ABC sẽ giúp doanh nghiệp biến chi phí gián tiếp thành chi phí trực tiếp. Khi áp dụng thành công phương pháp này thì các nhà quản trị doanh nghiệp đều có cơ sở nên giữ lại các hoạt động sản xuất hay sản phẩm, cung ứng dịch vụ không.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.PGS.TS Trương Bá Thanh (2009), Giáo trình Kế toán quản trị, Nhà xuất bản giáo dục.
2. Warren, Reeve, Duchac (2014), Financial and Managerial Accounting, South Western Cengaga Learning
3. Ray H.Garirison và Eric W.Noreen (2003), Managerial Accounting, McGraw-Hil.Inc
4.https://vieclam123.vn/phuong-phap-abc-trong-ke-toan-quan-tri-b3129.html
» Danh sách Tập tin đính kèm:
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: