15/05/2025 03:07:41 PM

Bài viết

Bài Viết - ThS. Nguyễn Thị Quỳnh Giao - TÌM HIỂU VỀ KHU PHI THUẾ QUAN
TÌM HIỂU VỀ KHU PHI THUẾ QUAN

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, khu phi thuế quan (Free Trade Zone) đã trở thành một trong những mô hình kinh tế đặc biệt, góp phần quan trọng trong việc thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), thúc đẩy sản xuất xuất khẩu và phát triển logistics tại Việt Nam.

Khái niệm về khu phi thuế quan

Theo quy định ở điều 2 Quyết định 100/2009/QĐ-TTg quy chế hoạt động của khu phi thuế quan thì:

1. Khu phi thuế quan là khu vực địa lý có ranh giới xác định, được ngăn cách với lãnh thổ bên ngoài bằng hàng rào cứng, có cổng và cửa ra vào bảo đảm điều kiện cho sự kiểm soát của cơ quan Hải quan và các cơ quan chức năng có liên quan, có cơ quan Hải quan giám sát, kiểm tra hàng hóa và phương tiện ra vào khu.

2. Khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu bao gồm: khu bảo thuế, khu kinh tế thương mại đặc biệt, khu thương mại công nghiệp, khu thương mại tự do và các khu có tên gọi khác được thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, có quan hệ mua bán trao đổi hàng hóa giữa khu này với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.

Theo đó, khu phi thuế quan được hiểu là khu vực địa lý có ranh giới xác định, được ngăn cách với lãnh thổ bên ngoài bằng hàng rào cứng, có cổng và cửa ra vào bảo đảm điều kiện cho sự kiểm soát của cơ quan Hải quan và các cơ quan chức năng có liên quan, có cơ quan Hải quan giám sát, kiểm tra hàng hóa và phương tiện ra vào khu.

Hoạt động tại khu phi thuế quan

Căn cứ Điều 4 Quy chế hoạt động của khu phi thuế quan trong khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu ban hành kèm theo Quyết định 100/2009/QĐ-TTg quy định như sau:

Các hoạt động trong khu phi thuế quan

1. Trong khu phi thuế quan có các hoạt động:

a. Các hoạt động thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ và các hoạt động khác quy định tại Luật Thương mại;

b. Sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp, chế biến hàng hóa.

2. Các hoạt động quy định tại khoản 1 điều này phải tuân thủ các quy định của pháp luật có liên quan của Việt Nam về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện.

Như vậy, trong khu phi thuế quan có các hoạt động sau:

- Các hoạt động thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ và các hoạt động khác quy định tại Luật Thương mại;

- Sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp, chế biến hàng hóa.

Đối tượng được phép hoạt động tại Khu phi thuế quan

Tại Điều 5 Quy chế hoạt động của khu phi thuế quan trong khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu ban hành kèm theo Quyết định 100/2009/QĐ-TTg quy định như sau:

Đối tượng được phép hoạt động trong khu phi thuế quan

Các đối tượng hoạt động trong khu phi thuế quan (sau đây gọi chung là doanh nghiệp khu phi thuế quan) bao gồm:

- Thương nhân Việt Nam;

- Chi nhánh, văn phòng đại diện của thương nhân Việt Nam;

- Chi nhánh, văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam;

- Nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Theo đó, các đối tượng sau được phép hoạt động trong khu phi thuế quan:

(1) Thương nhân Việt Nam;

(2) Chi nhánh, văn phòng đại diện của thương nhân Việt Nam;

(3) Chi nhánh, văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam;

(4) Nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Quy định về xuất nhập khẩu trong khu phi thuế quan

Căn cứ Điều 9 Quy chế hoạt động của khu phi thuế quan trong khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu ban hành kèm theo Quyết định 100/2009/QĐ-TTg quy định về việc xuất nhập khẩu tại khu phi thuế quan như sau:

Xuất khẩu, nhập khẩu tại khu phi thuế quan

1. Đối tượng hoạt động trong khu phi thuế quan được xuất khẩu, nhập khẩu các loại hàng hóa, trừ các hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam.

2. Việc xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu theo giấy phép, Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có điều kiện, hàng hóa hạn chế kinh doanh được thực hiện theo các quy định của pháp luật Việt Nam.

Theo đó, đối tượng hoạt động trong khu phi thuế quan được xuất khẩu, nhập khẩu các loại hàng hóa, trừ các hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Cũng theo quy định này, việc xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu theo giấy phép, Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có điều kiện, hàng hóa hạn chế kinh doanh được thực hiện theo các quy định của pháp luật Việt Nam.

Ưu nhược điểm của khu phi thuế quan

Ưu điểm của khu phi thuế quan

Tạo nhiều thuận lợi cho việc sản xuất kinh doanh thương mại trao đổi sản phẩm & hàng hóa tại khu kinh tế tài chính cửa khẩu. Khu phi thuế quan hoàn toàn có thể Giao hàng cho những cá nhân trẻ cũng như doanh nghiệp nhỏ, vừa và lớn có thời cơ tiếp xúc và thương lượng với nhau trên những cửa khẩu khác nhau.

Khu phi thuế quan là cầu nối cho sự giao lưu và hội nhập loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa với thị trường quốc tế trong và ngoài nước.

Tạo nên những ưu đãi về thuế thu nhập cho doanh nghiệp. Trong khu vực phi thuế quan doanh nghiệp có thể được hưởng rất nhiều ưu đãi.

Cụ thể, doanh nghiệp khi xuất khẩu hàng hóa đi nước ngoài được miễn giảm thuế, không phải chịu bất kỳ một loại thuế thu nhập cá nhân hay thuế giá trị gia tăng nào. Đồng thời doanh nghiệp cũng có thể đưa sản phẩm đó xuất khẩu ra nước ngoài hoặc các nhà đầu tư nước ngoài cũng có thể vào Việt Nam để cung cấp mặt hàng theo yêu cầu.

Khu phi thuế quan cũng góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, đào tạo kiến thức và kỹ năng cho người lao động ngày càng nâng cao kinh nghiệm tay nghề tốt hơn.

Nhược điểm của khu phi thuế quan

+ Vấn đề quản lý về con người, cũng như hàng hóa còn nhiều bất cập, và bị lợi dụng để đưa người, hàng hóa không đạt chuẩn vào nước ta.

+ Chế độ đãi ngộ ưu tiên trong khu phi thuế quan ít nhiều làm ảnh hưởng đến thị trường trong nước, nếu việc quản lý không được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Khi đó, những sản phẩm nước ngoài du nhập vào qua khu phi thuế quan có giá rẻ hơn, cạnh tranh không lành mạnh với thị trường trong nước.

Các loại hình khu phi thuế quan tại Việt Nam

  • Khu chế xuất (Export Processing Zone - EPZ): Doanh nghiệp chỉ được phép sản xuất hàng xuất khẩu.
  • Khu công nghiệp có khu phi thuế quan riêng biệt.
  • Khu thương mại tự do (Free Trade Zone): Thường gắn liền với cảng biển, cảng hàng không.
  • Khu bảo thuế (Bonded Zone): Tập trung vào logistics và lưu trữ hàng hóa chưa nộp thuế.
  • Khu kinh tế cửa khẩu có khu phi thuế quan.

Một số khu phi thuế quan nổi bật ở Việt Nam

  • Khu chế xuất Tân Thuận (TP.HCM)
  • Khu chế xuất Linh Trung (TP.HCM, Bình Dương)
  • Khu phi thuế quan Chu Lai (Quảng Nam)
  • Khu kinh tế cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị)
  • Khu phi thuế quan tại KKT Đình Vũ - Cát Hải (Hải Phòng)

Tài liệu tham khảo

Luật 54/2014/QH13 – Luật hải quan

Quyết định 100/2009/QĐ-TTg - Quy chế hoạt động của khu phi thuế quan trong khu kinh tế, khu kinh tế cửa khẩu

» Danh sách Tập tin đính kèm:

» Các tin khác: