CHÍNH SÁCH XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM VÀ GIẢI PHÁP GỠ VƯỚNG CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP
Ths. Nguyễn Thị Tấm
Với sự phát triển của các ngành nghề trong nước thì việc xuất khẩu hàng hóa ra các nước đê đạt được các giá trị về kinh tế ngày càng phát triển mạnh, nhưng làm thế nào để đẩy mạnh việc xuất khẩu đó thì phải một phần có sự tác dộng của các chính sách pháp luật về xuất khẩu.
1. Chính sách xuất khẩu của Việt Nam
Chính sách xuất nhập khẩu là chính sách do Nhà nước ban hành. Chính sách xuất nhập khẩu đưa ra các giải pháp, biện pháp giúp cho việc xuất nhập khẩu trở nên có hiệu quả, thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
Trong tháng cuối năm 2021, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đang có nhiều thuận lợi. Trên thế giới, việc các quốc gia, đặc biệt là các thị trường xuất khẩu chủ lực của ta như Hoa Kỳ, EU,…đã và đang thực hiện các phương án mở cửa, sử dụng hộ chiếu vaccine, ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý cư dân, tổ chức lại các hoạt động kinh tế, văn hóa xã hội, mở cửa du lịch báo hiệu nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cao. Hơn nữa, nhu cầu thị trường đang tăng vào dịp mua sắm cuối năm, đặc biệt là nhóm hàng ta có lợi thế, tạo đà tăng cho kim ngạch xuất khẩu cả năm. Ở trong nước, tính tới thời điểm hiện tại, tốc độ và số lượng người được tiêm vaccine ngày càng tăng. Nhờ hiệu quả của công tác chống dịch, Việt Nam có một giai đoạn tương đối dài tổ chức sản xuất chuẩn bị nguồn hàng, xuất khẩu, nhập khẩu trong trạng thái “bình thường mới” để sẵn sàng “bứt tốc”. Ngoài ra, các Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là các FTA thế hệ mới, đã qua giai đoạn thực thi ban đầu, các doanh nghiệp đã dần thích nghi với các cam kết của Hiệp định cùng với lộ trình thuế nhập khẩu của các đối tác sẽ tiếp tục được xóa bỏ hoặc cắt giảm, tạo thêm lợi thế cạnh tranh cho hàng của ta.
2. Giải pháp gỡ vướng chính sách hổ trợ doanh nghiêp.
Xuất khẩu trong thời gian tới vẫn đối mặt với nhiều rủi ro khi mà dịch bệnh Covid 19 với biến thể mới OMICRON đang lan nhanh trên toàn cầu. Sau khi các tỉnh, thành phố lớn nới lỏng các biện pháp giãn cách, một số địa phương không có ca mắc hoặc số lượng ca mắc thấp đang xuất hiện các chuỗi lây nhiễm mới. Vì vậy bên cạnh việc khôi phục, đẩy nhanh tiến độ sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp vẫn phải quan tâm giám sát tình hình dịch bệnh. Để đạt được mục tiêu xuất nhập khẩu cả năm, Bộ Công Thương đang và tiếp tục triển khai nhiều giải pháp mà Bộ đã chú trọng trong thời gian qua để hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy xuất khẩu như:
Thứ nhất, tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh và tình hình trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia để tham mưu cho Chính phủ các giải pháp điều hành ứng phó với các yếu tố bất lợi;
Thứ hai, chú trọng công tác triển khai thực hiện các Hiệp định thương mại tự do nói chung, nhất là các FTA thế hệ mới như Hiệp định CPTPP, EVFTA, UKVFTA. Mục tiêu là không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp nắm được nội dung cam kết CPTPP, EVFTA mà còn vận dụng và phát huy có hiệu quả ưu đãi của Hiệp định, từ đó tận dụng tối đa các cơ hội và hạn chế các thách thức đặt ra từ những Hiệp định này;
Thứ ba, tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 29 tháng 6 năm 2021 về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022;
Thứ tư, tiếp tục đổi mới, tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu cả trong và ngoài nước trên môi trường trực tuyến và dựa trên những nền tảng mới;
Thứ năm, thúc đẩy phát triển dịch vụ logistics, giảm các chi phí khai thác hạ tầng vận tải, chi phí logistics trong các hoạt động xuất nhập khẩu và lưu thông hàng hóa trong nước, chú trọng công tác đảm bảo tiến độ lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu tại các cảng biển, cửa khẩu biên giới;
Thứ sáu, tiếp tục đẩy mạnh công tác đơn giản hóa thủ tục hành chính. Trong đó, tập trung triển khai các thủ tục hành chính về lĩnh vực xuất nhập khẩu theo Cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN,…để tạo thuận lợi cho Hiệp hội và doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu.
Kết quả xuất nhập khẩu trong những tháng cuối năm phụ thuộc rất lớn vào nỗ lực chung của các Bộ, ngành, địa phương, các Hiệp hội ngành hàng, cộng đồng doanh nghiệp. Với quyết tâm chính trị cao Bộ Công Thương cam kết đồng hành cùng các Bộ, ngành, địa phương, các Hiệp hội ngành hàng, cộng đồng doanh nghiệp phấn đấu đạt được mục tiêu: “Về xuất, nhập khẩu, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề, chưa từng có của đại dịch Covid – 19, song kim ngạch xuất, nhập khẩu của nước ta năm 2020 vẫn đạt trên 545 tỷ USD, dự báo năm 2021 sẽ vượt mốc 660 tỷ USD, đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế” như trình bày của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng diễn ra vào sáng 14/12/2021.
Kế hoạch này đã đưa ra hàng loạt các giải pháp phát triển sản phẩm, mở rộng thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu như chuyển đổi cơ cấu, nâng cao chất lượng, đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm xuất khẩu, tổ chức nguồn hàng cho xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn tỉnh, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ xuất khẩu; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi; đẩy mạnh xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch; đẩy mạnh công tác xây dựng hệ thống thông tin, truyền thông và nâng cao hiểu biết về ưu đãi thương mại từ các FTA, công tác dự báo thị trường…
Trong những giải pháp này, chiến lược phát triển thị trường và mặt hàng có lợi thế so sánh của tỉnh cũng đã được đặt ra khá cụ thể.
Theo đó, thời gian tới, đối với thị trường Châu Mỹ, Bắc Kạn tiếp tục củng cố và mở rộng thị phần xuất khẩu tại thị trường Mỹ, đồng thời tận dụng có hiệu quả lộ trình cắt giảm thuế quan theo tinh thần Hiệp định CPTPP để mở rộng thị phần xuất khẩu sang các thị trường khác như Ca-na-đa và các thị trường các nước Nam Mỹ. Về mặt hàng hóa, tập trung xuất khẩu những nhóm hàng có thế mạnh xuất khẩu của tỉnh như mặt hàng gỗ, nông sản chế biến.
Đối với thị trường Châu Âu, là thị trường có dung lượng lớn, Hiệp định tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định tự do Việt Nam – Liên Minh kinh tế Á – Âu (EAEU) với trên 90% số dòng thuế được cắt giảm sẽ là cơ hội rất lớn cho hàng hóa xuất khẩu của tỉnh. Do vậy, Bắc Kạn sẽ duy trì vững chắc và mở rộng thị phần xuất khẩu tại các thị trường Séc, Đức, Pháp, Hà Lan, Tây Ban Nha… Về mặt hàng, thúc đẩy xuất khẩu các nhóm mặt hàng nông sản chế biến, may mặc…
Còn về thị trường Trung Quốc, tỉnh tập trung đẩy mạnh xuất khẩu nhằm giảm dần nhập siêu, giảm xuất khẩu nguyên nhiên liệu thô, tăng cường xuất khẩu mặt hàng có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao, sử dụng nguyên liệu đầu vào xuất xứ trong nước. Về mặt hàng, tăng cường xuất khẩu nhóm hàng khoáng sản, nông sản chế biến, đồ gỗ, dược liệu…
Đối với thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, tiếp tục tận dụng tối đa các ưu đãi từ các FTA đa phương và song phương để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc và Nhật Bản. Về mặt hàng, tăng cường xuất khẩu nhóm hàng nông sản chế biến, hoa quả sấy, dược liệu…
Trong bối cảnh đó, Bộ này xác định tập trung thực hiện 6 giải pháp để phát triển thị trường khu vực châu Á – châu Phi trong thời gian tới.
Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho thương mại song phương và hợp tác tiểu vùng của Việt Nam với các đối tác trong khu vực nhằm đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa mặt hàng xuất nhập khẩu hướng tới mục tiêu phát triển thương mại bền vững của Việt Nam.
Thứ hai, tiến hành giao thiệp ở các cấp với các đối tác nước ngoài nhằm tháo gỡ khó khăn, duy trì hoạt động thương mại thông suốt, giúp doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch.
Thứ ba, thực thi hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), FTA Việt Nam-Hàn Quốc (VKFTA), FTA Việt Nam-Nhật Bản (VJEPA), …; tích cực khai thác các cơ hội xuất khẩu sang thị trường các nước trong RCEP khi hiệp định này chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2022.
Thứ tư, đẩy mạnh công tác thông tin, hướng dẫn tiếp cận thị trường, trong đó chú trọng nâng cao nhận thức về phát triển thị trường chủ lực, mở rộng thông tin về các thị trường mới, thị trường ngách.
Thứ năm, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ các doanh nghiệp kết nối giao thương, tham dự hội chợ, triển lãm, trong đó đa dạng hóa các hình thức tổ chức và thực hiện, kết hợp giữa hoạt động trực tuyến và trực tiếp; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước về thương mại, xúc tiến thương mại.
Thứ sáu, nâng cao năng lực của doanh nghiệp ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại của các nước, chủ động nghiên cứu đề xuất các biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ lợi ích của các ngành sản xuất trong nước.
Tài liêụ tham khảo:
[1]. Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 29 tháng 6 năm 2021
[2]. Nghị định số 52/2013/NĐCP
[3]. Nghị định số 85/2021/NĐ- CP và Quyết định 461/QĐ- CP
» Danh sách Tập tin đính kèm:
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: