16/09/2025 01:43:03 PM

Bài viết

Bài Viết - ThS. Lê Thị Huyền Trâm - TÌM HIỂU VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI CỔ TỨC

 

TÌM HIỂU VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI

 CỔ TỨC

                                                                                    Th.S Lê Thị Huyền Trâm

                                                                                    BM Kiểm toán và phân tích

Chính sách cổ tức ảnh hưởng quan trọng đến tỉ lệ tăng trưởng thu nhập của cổ tức trong tương lai của cổ đông.  Nếu như công ty tái đầu tư lợi nhuận nhiều, trong khi vẫn duy trì được mức sinh lời trên một đồng vốn sẽ gia tăng thu nhập và cổ tức cho cổ đông hiện hành và ngược lại. Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng trả cho mỗi cổ phần, bằng tiền mặt hoặc tài sản khác từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty, sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài chính.Chính sách cổ tức thể hiện quyết định giữa việc trả lợi nhuận cho cổ đông so với việc giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư.

Bài viết tìm hiểu thêm về thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức.

  Từ khóa: cổ tức, hình thức, chứng khoán        

      1. Khái niệm cổ tức

Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng trả cho mỗi cổ phần, bằng tiền mặt hoặc tài sản khác từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty, sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài chính. Nếu bạn nắm giữ cổ phiếu của công ty, thì công ty sẽ trích ra 1 phần từ lợi nhuận sau thuế để trả lại cho bạn, gọi là cổ tức.

Hàng năm, số tiền được trích ra để chi trả sẽ được thông qua trong Đại hội cổ đông.

Ví dụ: Nghị quyết Đại hội cổ đông của CTCP Tập đoàn Hòa Phát thông qua phương án chi trả cổ tức năm 2019 như sau: tỷ lệ chi trả 25% trong đó hình thức chi trả 5% bằng tiền mặt và 20% bằng cổ phiếu.

2. Nội dung về thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức

Khi nhận cổ tức bằng tiền mặt, chúng ta sẽ bị đánh thuế 5%. Tức là, nếu công ty trả cổ tức 1.000 đồng/cổ phần, chúng ta sẽ chỉ nhận được 950 đồng/cổ phần.

Tương tự, nhận cổ tức bằng cổ phiếu, bạn cũng bị đánh thuế 5%.

Bởi, theo quy định mới của nhà nước có hiệu lực 5/12/2020, khi bạn bán chứng khoán được chia thưởng, được trả cổ tức sẽ bị khấu trừ 5% thuế thu nhập cá nhân.

Tuy nhiên, sắc thuế mới này đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều về mục đích đánh thuế là bất hợp lý, gây thuế chồng thuế và đẩy thiệt hại về phía nhà đầu tư.

Theo lý giải cục thuế, cổ tức bằng cổ phiếu được coi là thu nhập của nhà đầu tư nên sẽ chịu thuế thu nhập cá nhân.

Nhưng thực tế, trong nhiều trường hợp nhà đầu tư không được hưởng gì.

Nguyên nhân là do:

·         Thứ nhất, trước khi chia lãi cho cổ đông, doanh nghiệp đã phải nộp đầy đủ các sắc thuế có lãi, nghĩa là doanh nghiệp đã chịu một lần thuế.

·         Thứ hai, ngày chốt trả cổ tức bằng cổ phiếu, giá cổ phiếu sẽ giảm tương ứng so với % cổ phiếu trả cổ tức.

·         Thứ ba, thông thường do tâm lý nên các phiên giao dịch trả cổ tức bằng cổ phiếu thì giá cổ phiếu sẽ giảm.

Cuối cùng, khi bán cổ phiếu, bất kể là lãi hay lỗ, nhà đầu tư sẽ phải chịu thuế thu nhập 0,1%.

Ví dụ: Nhà đầu tư X nắm giữ 10.000 cổ phiếu X, ngày 10/12/2020 nhận 1.000 cổ phiếu trả cổ tức (mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng/cp). Giả sử 10/1/2021, Nhà đầu tư X bán 1.000 cổ phiếu này với giá 20.000 đồng/cổ phiếu

Nhà đầu tư sẽ phải chịu số thuế sau:

Thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn:

(1.000 x 10.000 đồng) x 5% = 500.000 đồng

Thuế thu nhập cá nhân với thu nhập từ bán chứng khoán:

(1.000 x 20.000 đồng) x 0,1% = 20.000 đồng

Do đó, sắc thuế mới áp dụng sẽ khiến nhà đầu tư chịu thiệt hại kép khi giá chứng khoán giảm và thuế chồng thuế.

Ngoài ra, Về khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán, tại điểm d khoản 5 Điều 7 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định, đối với cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán; cá nhân là cổ đông hiện hữu nhận thưởng bằng chứng khoán thì tổ chức có trách nhiệm khai thuế thay và nộp thuế thay cho cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn khi cá nhân chuyển nhượng chứng khoán cùng loại…

Cụ thể, thay vì cá nhân tự khai thì quy định tổ chức có trách nhiệm khai thay, nộp thuế thay cho cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán; cá nhân là cổ đông hiện hữu nhận thưởng bằng chứng khoán, cá nhân được ghi nhận phần vốn tăng thêm do lợi tức ghi tăng vốn.

Như vậy, Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định chỉ thay đổi chủ thể khai, và nộp thuế TNCN (từ đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn).

Tại Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn về khấu trừ thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn như sau: “Trước mỗi lần trả lợi tức, cổ tức cho cá nhân đầu tư vốn, các tổ chức có trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập cá nhân. Số thuế khấu trừ được xác định bằng lợi tức, cổ tức mỗi lần trả nhân (x) với thuế suất 5%”.

Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp các Công ty thực hiện trả cổ tức bằng tiền cho các cổ đông thì Công ty có trách nhiệm khấu trừ, kê khai, nộp thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn theo hướng dẫn tại Luật Thuế TNCN.Trường hợp cổ phiếu của Công ty đã lưu ký tại Trung tâm lưu ký chứng khoán thì trước khi trả cổ tức cho các cổ đông, Công ty có trách nhiệm khấu trừ thuế TNCN đối với thu nhập từ đầu tư vốn theo hướng dẫn nêu trên. Các thành viên của Trung tâm lưu ký chỉ có trách nhiệm trả số tiền cổ tức còn lại (sau khi đã khấu trừ thuế TNCN) và chứng từ khấu trừ thuế của Công ty cho cổ đông là nhà đầu tư chứng khoán.

4. Kết luận

Trường hợp chi trả cổ tức cho cá nhân góp vốn là thu nhập chịu thuế TNCN. Đây là khoản thu nhập từ đầu tư vốn nên chịu thuế suất toàn phần là 5% * số cổ tức nhận được. Trường hợp chi trả cổ tức cho cá nhân góp vốn là thu nhập chịu thuế TNCN. Đây là khoản thu nhập từ đầu tư vốn nên chịu thuế suất toàn phần là 5% * số cổ tức nhận được.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

   1.PGS.TS Trương Bá Thanh (2009), Giáo trình Kế toán quản trị, Nhà xuất bản giáo dục.

2. TS. Phạm Thị Thủy (2019), Báo cáo tài chính Phân tích- dự báo và định giá,  Nhà xuất bản ĐH Kinh tế quốc dân.

3. https://govalue.vn/co-tuc/

4. https://govalue.vn/chi-so-pb/

 

» Danh sách Tập tin đính kèm:

» Các tin khác: