Số lượt truy cập: 6751730

16/08/2023 08:24:10 AM

Bài viết

Bài Viết - Ths. Nguyễn Thị Tấm - KẾ TOÁN THU, CHI, KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC BỆNH VIỆN HIỆN NAY - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

KẾ TOÁN THU, CHI, KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC BỆNH VIỆN HIỆN NAY - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

Ths. Nguyễn Thị Tấm

Khoa Kế toán – Trường Đại học Duy Tân

254 Nguyễn Văn Linh – Đà Nẵng

Tóm tắt:

Để có thể phát triển được nền kinh tế và đưa đất nước theo kịp những xu hướng của nhân loại thì y tế là một trong những dịch vụ cần phải được quan tâm hàng đầu và luôn giữ vị trí quan trọng. Để tăng cường quản lý và sử dụng các nguồn tài chính đúng mục đích đạt hiệu quả cao, cơ sở y tế có thể sử dụng nhiều công cụ khác nhau nhưng một trong những công cụ hữu hiệu nhất là kế toán. Kế toán trong các đơn vị hành chính sự nghiệp nói chung và các cơ sở y tế nói riêng đóng một vai trò hết sức quan trọng, nó là công cụ điều hành giám sát các hoạt động kinh tế của đơn vị, giúp đơn vị có thể kiểm soát, quản lý và quyết toán nguồn kinh phí đồng thời đảm bảo công tác thu, chi được thực hiện trong định mức của nhà nước cho phép. Bài viết này tìm hiểu về thực trạng kế toán thu, chi, kết quả hoạt động tại các bệnh viện hiện nay và đề xuất các giải pháp hoàn thiện.

Từ khoá: kế toán, thu, chi, kết quả hoạt động, bệnh viện, thực trạng, giải pháp

1. Thực trạng kế toán thi, chi tại các bệnh viện hiện nay

Công tác kế toán hoạt động thu chi tại Bệnh viện hiện nay thực hiện đúng quy trình, các khoản thu, chi được hạch toán đầy đủ. Cụ thể như sau:

- Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ và luân chuyển chứng từ: Về cơ bản, các bệnh viện xây dựng hệ thống chứng từ áp dụng cho đơn vị sự nghiệp theo TT số 107/2017/TT-BTC được ban hành vào ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài chính. Tuy nhiên, về quá trình lưu chuyển chứng từ tại bệnh viện còn mất thời gian, dẫn đến việc phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh chưa kịp thời.

-Về hệ thống tài khoản kế toán: Nhìn chung, hệ thống tài khoản kế toán tại bệnh viện đã đáp ứng được nhu cầu cần thiết của công tác hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, tuy nhiên, bên cạnh đó, có một số tài khoản vẫn còn mang tính chất chung chung, chưa theo dõi chi tiết từng khoản mục phát sinh. Hiện nay, đối với các khoản thu chi từ hoạt động viện trợ, tài trợ nước ngoài tại các bệnh viện đang áp dụng hạch toán vào 512 và 612, tuy nhiên 2 mục tài khoản này chỉ dùng trong trường hợp hạch toán các khoản tài trợ, viện trợ lớn và mang tính chất xuyên suốt.

-Về hệ thống sổ sách kế toán: Các bệnh viện sử dụng hình thức kế toán máy với việc sử dụng phần mềm kế toán “ MISA Mimosa.net” do Công ty Misa cung cấp. Tuy nhiên,

một số mẫu sổ kế toán được thiết kế trong phần mềm kế toán hiện nay chưa phù hợp với Chế độ kế toán sự nghiệp công lập ban hành theo hông tư số 107/2017/ - BTC ngày 10/10/2017 của Bộ trưởng Bộ tài Chính về việc hướng dẫn chế độ kế toán hành chính sự nghiệp.

- Về công tác kiểm tra chứng từ kế toán:

Vẫn chưa chặt chẽ dù đã quy định quy trình kế toán nhưng bệnh viện vẫn diễn ra tình trạng chạy theo sau chứng từ, hàng hóa đã nhập về kho rồi mới làm thủ tục mua hàng, lấy báo giá và kí hợp đồng, kế toán thanh toán chưa đốc thúc hoàn thiện chứng từ thanh toán gây những khó khăn trong công tác kiểm tra, thanh tra sau này. Công tác kiểm tra lại chứng từ chưa được thường xuyên. Nhất là khâu kiểm tra chữ kí, dấu, ngày tháng năm còn thiếu.

- Về công tác báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán: Hàng quý chưa thực hiện lập báo cáo quản trị tổng kết về tình hình tài chính tại đơn vị, báo cáo chỉ được cung cấp khi có sự yêu cầu từ ban lãnh đạo. Một số báo cáo tài chính còn nộp muộn chưa đúng thời gian quy định. Điều này dẫn đến việc ban quản trị đơn vị sẽ gặp khó khăn trong công tác theo dõi chính xác sự biến động về tình hình thu chi cũng như tình hình tài chính tại đơn vị mình.

Qua nghiên cứu lý luận thực tế, tác giả xin đưa ra một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác kế toán thu, chi tại các bệnh viện trong thời gian tới sao cho thật sự hiệu quả.

2. Giải pháp hoàn thiện kế toán thu, chi và kết quả hoạt động tại các bệnh viện hiện nay

Có rất nhiều giải pháp đặt ra để công tác kế toán hoạt động thu chi tại các Bệnh viện nhiện nay. Tuy nhiên, để hoàn thiện tốt, có hiệu quả việc thực hiện công tác kế toán thu chi tại các đơn vị này, cần tập trung chủ yếu vào các giải pháp sau:

Về tài khoản kế toán

Việc tổ chức hệ thống tài khoản kế toán phải phù hợp với đặc điểm cụ thể của bệnh viện là vấn đề cốt lõi của tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Về cơ bản, hệ thống tài khoản kế toán của các Bệnh viện đã đáp ứng được các yêu cầu phản ánh đầy đủ mọi hoạt động phát sinh trong đơn vị, phù hợp với yêu cầu quản lý thống nhất của Nhà nước, đáp ứng được yêu cầu chính sách tài chính. Tuy nhiên, đối với tài khoản kế toán dùng để phản ánh thu, chi và kết quả hoạt động tại các Bệnh viện tác giả đề xuất như sau:

Đối với 531 “Doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ” tác giả đề xuất cần phải hoàn thiện như sau:

“Về nguyên tắc kế toán TK 531 “Doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ” phản ánh thu hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ của đơn vị. Tại các bệnh viện thì doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh bao gồm nhiều tiểu mục, vì vậy, để tiện việc theo dõi chi tiết, nên mở chi tiết cho đầu tài khoản như sau: Bảng Tài khoản kế toán phản ánh thu, chi và kết quả hoạt động

STT	Tài khoản	Nội dung
1	TK 531.1	- Thu quầy thuốc
2	TK 531.2	- Thu từ bãi trông giữ xe, căng tin
3	TK 531.3	- Thu từ quầy bách hóa
4	TK 531.4	- Thu KCB theo yêu cầu
5	TK 531.5	- Thu dịch vụ khác

Nguồn: Đề xuất của tác giả

Từ việc mở chi tiết tài khoản 531 trên, ban giám đốc bệnh viện có thể xác định được lợi nhuận từ hoạt động đạt được hiệu quả nhất.

Hoàn thiện về hệ thống sổ sách kế toán hoạt động thu, chi

Đối với mục sổ sách tại bệnh viện, tác giả đề xuất như sau: Phòng tài chính kế toán nên bổ sung thêm một số mẫu biểu chứng từ làm căn cứ hạch toán một số đối tượng kế toán phát sinh trong đơn vị. Chẳng hạn trong trường thanh lý TSCĐ bệnh viện chưa thực hiện theo quy trình thanh lý, mà chỉ tự báo cáo bằng văn bản tự lập không theo mẫu chế độ quy định. Vì vậy, để quản lý thống nhất và có căn cứ ghi sổ kế toán, đơn vị cần xử lý theo quy trình như sau:

- 01 bản chính văn bản đề nghị thanh lý tài sản công: Trong văn bản cơ quan Nhà nước được giao quản lý, sử dụng tài sản công nêu rõ những vấn đề về trách nhiệm tổ chức thanh lý tài sản; dự kiến nếu xác định việc sửa chữa không hiệu quả thì dự toán chi phí sửa chữa tài sản là bao nhiêu.

- 01 bản chính văn bản đề nghị thanh lý tài sản công: do cơ quan quản lý cấp trên lập, nếu có.

- 01 bản chính danh mục tài sản đề nghị thanh lý : Trong đó cần liệt kê loại tài sản, số lượng, giá ban đầu lúc mua, tình trạng của tài sản và giá trị còn lại theo sổ kế toán, lý do thanh lý.

- 01 bản sao văn bản ghi nhận ý kiến của cơ quan chuyên môn về tình trạng tài sản và khả năng sửa chữa đối với tài sản là nhà và các công trình xây dựng khác chưa hết hạn sử dụng nhưng bị hư hỏng còn có thể sửa chữa được.

- 01 bản sao các hồ sơ khác có liên quan đến đề nghị thanh lý tài sản trong từng trường hợp cụ thể.

Hoàn thiện về kế toán thu, chi và kết quả hoạt động tại các bệnh viện hiện nay

+ Hoàn thiện kế toán thu, chi hoạt động do ngân sách Nhà nước cấp cần phải linh hoạt hơn trong việc vận dụng công nghệ thông tin và quản lý , phân bố các khoản chi thường xuyên, không thường xuyên...tuân thủ đúng nguyên tắc kế toán hoạt động thu, chi ngân sách nhà nước cấp. Do khối lượng công việc lớn, nghiệp vụ phát sinh về vật tư, thuốc bảo hiểm y tế, thuốc mua ngoài...nên cần có sự phối hợp nhịp nhàng của các khoa, phòng chức năng tham gia để phán ánh, ghi nhận số liệu. Kế toán sẽ đối chiếu và kiểm tra, giám sát qua phần mềm của bệnh viện.

+ Hoàn thiện kế toán thu, chi hoạt động viện trợ, tài trợ nước ngoài tại bệnh viện đã được chú trọng bằng việc thành lập phòng công tác xã hội ngày càng lớn mạnh quy củ và chuyên nghiệp. Tuy nhiên, vẫn có những hạn chế nhất định khi các hoạt động của các nhà hảo tâm trong và ngoài nước với những bệnh viện khó khăn chưa kịp thời và đúng người khi chưa thông qua, phối hợp, xác minh với bệnh viện. Giải pháp để các nguồn viện trợ, tài trợ nước ngoài đến với những bệnh viện một cách kịp thời là việc lập danh sách thường xuyên, cập nhật liên tục theo các chỉ tiêu nhất định như về: độ tuổi, hoàn cảnh, chẩn đoán bệnh, chi phí ...để có sự hợp tác chặt chẽ từ 3 phía; nhà tài trợ, bệnh viện, bệnh nhân.

Việc phản ánh các khoản tài trợ, viện trợ tại bệnh viện, tác giả đề xuất như sau: do tính chất các khoản viện trợ tại viện mang tính chất nhỏ lẻ, không thường xuyên nên khi phát sinh hoạt động tài trợ, viện trợ viện nên hạch toán vào tài hoản 5118- Thu hoạt động khác.

+ Hoàn thiện kế toán thu chi và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh đây là yếu tố quan trọng để tăng thêm doanh thu cho bệnh viện vì thế cần chấm dứt các biên lai tự in và các phát sinh do y tá hành chính của khoa trực tiếp thu dẫn tới việc khó quản lý ghi nhận doanh thu, các chi phí liên quan đến hoạt động SXKD. Đối với các khoản thu phí căng teen, phí giữ xe,... phí xây dựng quy định cần phải kiểm tra, đánh giá, so sánh với giá cả thị trường hiện nay nhằm điều chỉnh và nâng cao mức thu nhập từ nguồn này sao cho phù hợp với nhu cầu người sử dụng.

+ Hoàn thiện kế toán thu, chi và kết quả hoạt động tài chính và các khoản lãi tiền gửi ngân hàng, cổ tức lợi nhuận khi đầu tư các loại máy như RI,C ....cần được ghi nhận một cách chi tiết để có thể giải trình bất cứ lúc nào với cơ quan kiểm toán. Đòi hỏi, đội ngũ nhân viên kế toán thực hiện những nghiệp vụ này cần nắm rõ văn bản, luật định ban hành. Qua đó, ghi nhận chính xác qua từng ngày, tháng, quý , năm.

+ Hoàn thiện kế toán thu, chi và kết quả hoạt động khác cần có đội ngũ kế toán có kinh nghiệm về kiểm tài sản, thẩm định giá, dự toán các loại chi phí .... tăng cường kiểm tra, giám sát không chỉ cuối kỳ kế toán năm mà có sự kiểm tra linh hoạt theo quý hay tăng cường kiểm tra 1 năm 2 lần theo cách thức kiểm toàn phần hay kiểm từng phần.

Kiến nghị

Về phía cơ quan Nhà Nước

- Tiếp tục triển khai sâu rộng hơn nữa công tác tuyên truyền phổ biến tập huấn thực hiện Luật NSNN, Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí,… đến các đơn vị, đối tượng liên quan và đẩy mạnh công tác ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành để Luật thực sự đi vào cuộc sống.

- Tiếp tục ban hành các chuẩn mực kế toán trong đó có chuẩn mực kế toán công nhằm chuẩn hóa công tác tổ chức kế toán đối với các khoản chi tiêu ngân sách nhà nước và phù hợp với chuẩn mực quốc tế.

- Chú trọng hơn nữa tới công tác kiểm tra, kiểm toán công tác tổ chức kế toán của các bệnh viện công lập, thành lập các đoàn thanh tra, đoàn kiểm toán hàng năm độc lập với bộ phận kế toán tài chính nhằm đẩy mạnh công tác kiểm toán trong hoạt động quản lý của các bệnh viện, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý của ngành y tế.

- Điều chỉnh và ban hành các văn bản quy định các loại phí, lệ phí, viện phí phù hợp với cơ chế tự chủ tài chính của các bệnh viện.

- Xây dựng các cơ sở pháp lý làm căn cứ cho việc quản lý và sử dụng các nguồn thu của các bệnh viện công lập.

- Tiếp tục cải tiến, hoàn thiện hệ thống chế độ kế toán áp dụng cho các đơn vị Sự nghiệp công lập.

- Thẩm định và ban hành về khung giá đối với dịch vụ KCB theo yêu cầu của các bệnh viện công lập để thống nhất trong hệ thống các bệnh viện công lập hiện nay.

Về phía bệnh viện

- Tăng cường công tác quản lý tài chính, kiểm soát chi NSNN, nâng cao công tác kế toán hoạt động thu, chi tại các bệnh viện công lập.

- Kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản pháp quy, quy định giá viện phí đối với một số danh mục kỹ thuật không phù hợp với thực tế. Sớm triển khai thu viện phí đồng bộ về giá các dịch vụ kỹ thuật đối với bệnh nhân có thẻ BHYT cũng như bệnh nhân không có thẻ BHYT.

- Bệnh viện cần phải chấp hành nghiêm chỉnh các chính sách quản lý tài chính do nhà nước quy định.

- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác hạch toán kế toán trong lĩnh vực quản lý.

- Nâng cao trình độ quản lý tài chính của các cấp lãnh đạo bệnh viện, thường xuyên tăng cường công tác bồi dưỡng cán bộ về chuyên môn nghiệp vụ kế toán tài chính, ngoại ngữ, tin học để có thể cập nhật thường xuyên các văn bản chính sách, chế độ mới của nhà nước ban hành.

- Thường xuyên rà soát tình hình chi tiêu của đơn vị từ đó đề ra các mức khoán thu, khoán chi cho phù hợp, đảm bảo huy động và sử dụng nguồn tài chính đạt hiệu quả cao.

- Tổ chức trang bị các phương tiện kỹ thuật và ứng dụng CNTT vào quá trình hạch toán kế toán.

- Đa dạng hóa các loại hình đầu tư, tăng cường mở rộng hợp tác nhằm trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế hiện đại, phù hợp với nhiệm vụ chuyên môn của đơn vị.

- Phát triển mạnh bộ phận kiểm tra tài chính nội bộ cả về trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp.

Kết luận

Dù ở bất cứ đơn vị nào đi chăng nữa thì bộ phận kế toán đóng một vai trò vô cùng quan trọng, nhất là kế toán hoạt động thu chi giúp cho cơ quan, đơn vị thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, thực hiện tốt các chế độ, chính sách để cải thiện đời sống cho người lao động, từ đó giúp các đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Vì vậy, việc hoàn thiện kế toán thu, chi và kết quả hoạt động tại các bệnh viện là rất cần thiết, nó đòi hỏi phải có sự phối hợp nhịp nhàng, xuyên suốt giữa cơ quan Nhà nước, các bệnh viện và đội ngũ kế toán ở các bệnh viện.

--------------------------------

Tài liệu tham khảo :

[1]. Bộ tài Chính (2017), Thông tư số 107/2017/TT- TC, ban hành ngày 10/10/2017 hướng dẫn chế độ kế toán hành chính sự nghiệp

[2]. Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ (2014), quy định chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan nhà nước, ban hành theo Thông tư số 71/2014/TTLT-BTC-BNV ngày 30/5/2014 liên bộ

[3]. Bộ Y tế (2018), quyết định số 6568/QĐ – BYT của Bộ Tế, ban hành ngày 30/10/2018 về quy chế tổ chức và hoạt động của bệnh viện Nhi Trung ương

[4]. Chính phủ (2015), Nghị định số 16/2015/NĐ -CP ban hành ngày 14/02/2015 về cơ chế tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập

[5]. Bộ tài Chính (2002), Chuẩn mực số 01, chuẩn mực chung được ban hành và củng cố theo quyết định số 165/2002/QĐ - BTC ngày 31/12/2002, Hà Nội

» Danh sách Tập tin đính kèm:

ketoanthuchitam.docx

» Tin mới nhất:

» Các tin khác: