Bài viết

            Nguyễn Thị Hồng Sương

Kế toán quản trị chiến lược chi phí thu nhận, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin về chi phí cho nhà quản trị để hoạch định chiến lược chi phí, ra quyết định, kiểm soát chiến lược chi phí. Để thực hiện điều đó, kế toán quản trị chiến lược chi phí cần phải hiểu vai trò của kế toán quản trị chiến lược chi phí để có thể góp phần vào việc cung cấp dữ liệu về chi phí cho nhà quản trị trong việc quản trị chiến lược chi phí.

Khái niệm Kế toán quản trị chiến lược chi phí

Theo tác giả Guilding, C. & Pike, R. (1994), “ Kế toán quản trị chiến lược chi phí cung cấp thông tin về chi phí của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động phục vụ cho nhà quản trị lập chiến lược giảm chi phí và kiểm soát chi phí theo những dự tính của chiến lược chi phí mà doanh nghiệp đã đưa ra”

Đồng quan điểm này, tác giả Hitt, M.A. Ireland, R.D. & Hoskisson, R. E (2007), cho rằng kế toán quản trị chiến lược chi phí là một bộ phận quan trọng của kế toán quản trị chiến lược, thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin chi phí của doanh nghiệp phục vụ nhà quản trị hoạch định chiến lược chi phí và kiểm soát hiệu quả của chiến lược chi phí”. Theo tác giả này, chiến lược chi phí của doanh nghiệp là một bộ phận quan trọng trong chiến lược của doanh nghiệp nên kế toán quản trị chiến lược chi phí cũng là một bộ phận cấu thành của chiến lược kinh doanh.

Chiến lược chi phí thường đề cập đến vấn đề tối thiểu hóa chi phí, mức chi phí đảm bảo cho hoạt động kinh doanh trong dài hạn và phương án kiểm soát chi phí hiệu quả nhất, khi đó thường sử dụng phương pháp Kaizen để cắt giảm chi phí phù hợp. Vì vậy, theo quan điểm riêng, chúng tôi cho rằng: “Kế toán quản trị chiến lược chi phí là một bộ phận cấu thành không thể thiếu được của kế toán quản trị chiến lược, thu nhận, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin về chi phí cho nhà quản trị hoạch định chiến lược chi phí, kiểm soát chi phí và đánh gia hiệu quả của chiến lược chi phí”.

Vai trò của kế toán quản trị chiến lược chi phí

Kế toán quản trị chiến lược chi phí có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin. Dưới đây là một số vai trò chính của kế toán quản trị chiến lược chi phí.

(1) Cung cấp thông tin cho các quyết định chiến lược

Bằng cách thu thập, xử lý và phân tích thông tin kế toán giúp cung cấp dữ liệu cho quyết định chiến lược. Ngoài ra, để giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, kế toán quản trị chiến lược cần nắm rõ thông tin kinh tế bên ngoài phục vụ cho việc lập kế hoạch những thay đổi nằm ngoài sự kiểm soát, ví dụ: đối thủ cạnh tranh mới ra nhập thị trường hoặc mối đe dọa từ dịch vụ, hàng hóa thay thế cạnh tranh với thị phần doanh nghiệp.

(2) Phân bổ chi phí chung cho các sản phẩm sản xuất khác nhau hay phân bổ chi phí giữa giá vốn hàng bán và hàng tồn kho.

Trong kinh doanh, doanh nghiệp luôn cần phải biết được những sản phẩm mà họ sản xuất ra hoặc mua về để bán có đáp ứng được yêu cầu cạnh tranh trên thị trường và mang lại lợi nhuận hay không? Điều đó chỉ được lý giải bởi chi phí sản xuất, kinh doanh sản phẩm đó là bao nhiêu và doanh thu đạt được như thế nào; so sánh giữa doanh thu và chi phí để xác định lợi nhuận. Khi doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nhiều loại sản phẩm khác nhau, có những chi phí tập hợp được trực tiếp, có những chi phí chung liên quan đến nhiều sản phẩm.

(3) Thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin về chi phí  phục vụ DN dự báo và lập kế hoạch.

            Kế toán quản trị chiến lược thường tham gia vào quá trình dự báo chi phí và lập kế hoạch chi phí. Họ sử dụng dữ liệu tài chính cũng như thông tin chiến lược và thị trường để xác định các mục tiêu tài chính và phát triển các kịch bản phù hợp.

 (4) Thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin cho việc kiểm soát và đo lường hiệu quả công tác quản trị chiến lược chi phí trong doanh nghiệp.

Với chức năng thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin cho việc lập kế hoạch/dự toán, kiểm soát và đo lường hiệu quả của việc quản trị chi phí trong doanh nghiệp, kế toán quản trị chiến lược chi phí phải phát huy tác dụng là công cụ hữu hiệu cho việc cung cấp các thông tin về chi phí một cách chi tiết để đảm bảo cho việc lập kế hoạch/dự toán chi phí và kiểm soát chi phí. Tùy theo mục đích sử dụng thông tin mà kế toán quản trị chiến lược chi phí sẽ cung cấp thông tin phù hợp. Với quyết định liên quan đến định giá bán sản phẩm, thông tin chi phí cần cung cấp là biến phí, định phí, chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp và các phương pháp phân bổ chi phí hợp lý. Với những quyết định liên quan đến cắt giảm chi phí thì kế toán quản trị chi phí sẽ sử dụng phương pháp chi phí mục tiêu, phương pháp Kaizen,…

(5) Hỗ trợ quyết định chiến lược

Kế toán quản trị chiến lược chi phí phân tích dữ liệu tài chính, tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của công ty để cung cấp thông tin hữu ích cho việc ra quyết định chiến lược về chi phí. Điều này bao gồm đánh giá hiệu quả của các chiến lược hiện tại, đề xuất các phương án tối ưu và thúc đẩy việc thích nghi với thị trường và môi trường kinh doanh biến đổi.

Kết luận

Qua phân tích trên, cho thấy kế toán quản trị chiến lược chi phí có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin về chi phí của doanh nghiệp nhằm giúp nhà quản trị thực hiện toàn diện các chức năng quản trị. Thông tin do kế toán quản trị chiến lược chi phí cung cấp bao gồm, các thông tin chi tiết liên quan đến chi phí sản xuất kinh doanh, phục vụ cho việc hoạch định chiến lược chi phí của nhà quản trị, bao gồm các quyết định trung hạn và quyết định dài hạn, có ảnh hưởng đến chiến lược hoạt động của doanh nghiệp.

Tài liệu tham khảo

[1] Guilding, C., Cravens, K. S., & Tayles, M. (2000). An international comparison of strategic management accounting practices. Management accounting research, 11(1), 113-135.

[2] Hitt, M. A., Ireland, R. D., & Hoskisson, R. E. (2009). Concepts & Cases. Strateg Manag Compet South-Western Cengage Learn Mason.

[3] Nguyễn Mạnh Thiều (2016), Kế toán quản trị chiến lược trong DN, Tạp chí nghiên cứu tài chính kế toán, 4 (153), 25-27

» Danh sách Tập tin đính kèm:

• thang11nguyenthihongsuong.docx

» Tin mới nhất:

• Bài viết - ThS. Nguyễn Khánh Thu Hằng - Trao đổi về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 155/2020/NĐ-CP (16/12/2024)
• Bài Viết - ThS. Nguyễn Thị Đoan Trang - CHỨNG TỪ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT _ PHÂN LOẠI (16/12/2024)
• Bài Viết - ThS. Thái Nữ Hạ Uyên - NHỮNG NỘI DUNG TRỌNG TÂM TRONG LUẬT BHXH NĂM 2024 (16/12/2024)
• Bài Viết - Ths. Nguyễn Thị Tấm - MỘT SỐ ĐIỂM MỚI CỦA THÔNG TƯ 24/2024/TT-BTC (16/12/2024)
• Bài Viết - ThS. Đào Thị Đài Trang - Quy định về chứng từ và tài khoản kế toán từ ngày 01/01/2025 (16/12/2024)

» Các tin khác:

• Bài Viết - ThS. Thái Nữ Hạ Uyên - NHỮNG ĐIỂM MỚI VỀ THUẾ SUẤT VÀ THU NHẬP ĐƯỢC MIỄN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Dương Thị Thanh Hiền - TỔNG QUAN VỀ VIỆC VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ ĐẾN THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Hồ Thị Phi Yến - SỰ KHÁC NHAU GIỮA CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU - MỘT SỐ LƯU Ý KHI ĐẦU TƯ TRÁI PHIẾU (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Nguyễn Thị Khánh Vân - KẾ TOÁN TIẾP CẬN DƯỚI GÓC NHÌN HỆ THỐNG THÔNG TIN (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Lê Thị Huyền Trâm - TÌM HIỂU VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SỬ SỤNG LAO ĐỘNG (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Mai Thị Quỳnh Như - NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN TÀI SẢN THƯƠNG HIỆU ĐẠI HỌC DUY TÂN THÔNG QUA CẢM NHẬN CỦA SINH VIÊN. (16/11/2023)
• Bài Viết - Ths. Nguyễn Thị Tấm - Các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công phải chịu thuế TNCN 2024 (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Ngô Thị Kiều Trang - Quy định mới về chuyển quyền sở hữu trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (16/11/2023)
• Bài viết - ThS. Nguyễn Khánh Thu Hằng - Trao đổi về thông tư số 67/2023/TT-BTC hạn chế tình trạng ép khách mua bảo hiểm kèm khoản vay (16/11/2023)
• Bài Viết - ThS. Hồ Thị Phi Yến - CHI PHÍ HỢP LÝ, ĐIỀU KIỆN XÁC ĐỊNH CHI PHÍ HỢP LÝ (16/10/2023)