Số lượt truy cập: 6748939

17/05/2024 07:15:30 AM

Bài viết

Bài Viết - Ths. Nguyễn Thị Tấm - KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ ĐÀ NẴNG - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ ĐÀ NẴNG - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

Ths. Nguyễn Thị Tấm

Khoa Kế toán – Trường Đại học Duy Tân

254 Nguyễn Văn Linh – Đà Nẵng

Tóm tắt:

Nghiên cứu về Kế toán TSCĐ nói chung và Kế toán TSCĐ tại các doanh nghiệp nói riêng là đề tài không có gì mới mẻ đối với các nhà kinh tế. Các vấn đề lý luận về công tác Kế toán TSCĐ đã được đề cập ở rất nhiều tài liệu khoa học, chuyên đề, tạp chí, luận án... Tuy nhiên, để có thể tiếp cận và áp dụng các chính sách, chế độ phù hợp với tình hình thực tiễn của doanh nghiệp thì trong nội tại mỗi doanh nghiệp (đặc biệt là đơn vị có nhiều cấp quản lý) cần phải xây dựng được hệ thống văn bản quy trình, quy định, cơ chế quản lý và hệ thống báo cáo phù hợp giúp doanh nghiệp quản lý tốt và sử dụng hiệu quả tài sản. Bài báo này nghiên cứu thực trạng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán TSCĐ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của TSCĐ và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

Từ khoá: kế toán, TSCĐ, thực trạng, giải pháp

1. Đánh giá thực trạng kế toán tài sản cố định tại Công ty Cổ phần đô thị Thành phố Đà Nẵng.

* Về ưu điểm

- TSCĐ được quản lý khoa học, chặt chẽ, điều đó biểu hiện cụ thể qua việc quản lý tốt hồ sơ TSCĐ, mỗi TSCĐ đều có một bộ hồ sơ riêng; việc quản lý được trách nhiệm cho từng bộ phận sử dụng.

- Về công tác kế toán chi tiết TSCĐ: Kế toán chi tiết TSCĐ được thực hiện trên máy vi tính, các chỉ tiêu về TSCĐ như tên tài sản, năm sản xuất, nước sản xuất đến các đặc trưng của TSCĐ như nguyên giá, giá trị hao mòn, giá trị còn lại đều được nhập chi tiết vào máy và được máy lưu giữ lại. Mỗi TSCĐ đều được mở một thẻ TSCĐ để tổng hợp toàn bộ TSCĐ của công ty.

- Về công tác kế toán tổng hợp tăng, giảm TSCĐ: Mọi nghiệp vụ tăng, giảm đều được thực hiện theo một trình tự nhất định có quy định thống nhất, đảm bảo các chứng từ hợp lệ về mua sắm, chi phí lắp đặt, chạy thử.

- Về công tác khấu hao: Phương pháp khấu hao đường thẳng tuy thời gian thu hồi vốn chậm nhưng phù hợp với kế hoạch kinh doanh và kế toán tiến hành lập bảng tính khấu hao theo tháng đúng theo mẫu quy định của Bộ Tài Chính.

-Về công tác sửa chữa TSCĐ: Khi phát hiện có TSCĐ bị hỏng hóc công ty tiến hành sửa chữa TSCĐ với chi phí lớn đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra liên tục.

- Về việc quản lý, sử dụng tài sản cố định: Qua việc phân tích tình hình quản lý, sử dụng TSCĐ ở Công ty cho thấy công ty đã có nhiều cố gắng trong việc sử dụng và quản lý tài sản để đạt hiệu quả cao nhất

* Những hạn chế

Hạn chế trong quản lý TSCĐ

- Về phân loại TSCĐ: TSCĐ của công ty nhiều và đa dạng nhưng phòng kế toàn công ty chưa chú trọng tới việc phân loại TSCĐ theo những tiêu thức khác nhau để đáp ứng yêu cầu quản lý, kiểm soát.

- Công tác kiểm kê TSCĐ: Thực tế công ty chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này, không thực hiện thường xuyên việc kiểm kê TSCĐ. Dẫn đến nhiều hệ quả, như kiểm soát tính hữu ích của TSCĐ bị hạn chế, không xem xét, đánh giá lại năng lực sử dụng TSCĐ.

Hạn chế về thời điểm ghi nhận TSCĐ:

- Đối với công trình hình thành từ xây dựng cơ bản, qua khảo sát thực tế cho biết lúng túng nhất định trong việc xác định thời điểm ghi nhận TSCĐ bởi có trường hợp công ty có những công trình như hệ thống nhà kho vừa xây dựng, vừa đưa vào sử dụng những bộ phận đã hoàn thành kế toán chưa rõ thời điểm ghi nhận TSCĐ vào lúc nào là phù hợp, vậy nên toàn bộ chi phí kế toán theo dõi trên tài khoản 241, những bộ phận tài sản đã đưa vào sử dụng thì không khấu hao, khi hoàn thành toàn bộ và quyết toán thì kế toán mới ghi tăng TSCĐ toàn bộ hệ thống nhà kho.

- Hạn chế về công tác luân chuyển chứng từ:

Một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh không đảm bảo đầy đủ các chứng từ chứng minh, làm ảnh hưởng đến tiến trình tổng hợp số liệu vào máy tính lập báo cáo. Trường hợp mua TSCĐ hữu hình có giá trị nhỏ như máy tính, máy in thì thường không có biên bản bàn giao TSCĐ, Bộ chứng từ liên quan đến hình thành TSCÐ hữu hình do đầu tư xây dựng hoàn thành thường hoàn chỉnh chậm, gây khó khăn cho việc tính nguyên giá.

Do quá trình mua TSCĐ và nhận TSCĐ có sự tách biệt giữa các bộ phận, bộ phận hành chính mua TSCĐ cho toàn bộ Công ty nhưng không quản lý và sử dụng nên chỉ tập hợp bộ chứng từ kế toán yêu cầu thanh toán, còn bộ phận nhận bàn giao tài sản thì phần lớn không thu thập chứng từ. Phòng kế toán chỉ dựa hóa đơn, chứng từ hợp lệ do Bộ phận hành chính cung cấp và thanh toán với nhà cung cấp khi đến hạn nên đã phát sinh trường hợp mặc dù tài sản đã tới bộ phận sử dụng nhưng kế toán chưa ghi tăng TSCĐ cho bộ phận sử dụng.

- Hạn chế về khấu hao TSCĐ

Về phương pháp khấu hao TSCĐ: Hiện tại Công ty chỉ áp dụng duy nhất Phương pháp khấu hao theo đường thẳng. Phương pháp này có ưu điểm tính toán đơn giản, nhưng hiện nay theo khảo sát thực tế tại công ty cho thấy có một số đối tượng lớn TSCĐ hiện chưa khấu hao hết giá trị nhưng đã không còn sử dụng. Do hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ vệ sinh môi trường, TSCĐ thường bị hao mòn nhiều do công suất làm việc lớn, chịu ảnh hưởng nhiều bởi tiến bộ khoa học kĩ thuật nên phương pháp khấu hao theo đường thẳng áp dụng cho tất cả các loại TSCĐ của công ty là chưa phù hợp.Đối tượng khấu hao TSCĐ: Qua khảo sát cho thấy có tài sản không phục vụ cho mục đích SXKD mà có tính chất phúc lợi của Công ty như làm đường nhưng vẫn tính khấu hao và ghi nhận vào chi phí trong kỳ.

- Về xử lý chi phí sửa chữa lớn TSCĐ:

Việc sửa chữa lớn TSCĐ luôn được Công ty chú trọng, bộ phận sản xuất, kỹ thuật thường phải lập kế hoạch từ trước, nhưng bộ phận kế toán lại chỉ được thông báo khi công việc sửa chữa bắt đầu. Và do điều kiện khách quan bắt buộc phải sửa chữa lớn mà không có trong kế hoạch. Vì vậy có khi kế toán TSCĐ thực hiện trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ không kịp thời. Nguyên nhân, bộ phận sản xuất, kỹ thuật và phòng kế toán chưa thật sự làm việc hợp tác với nhau, do điều kiện bất khả kháng.

2. Giải pháp hoàn thiện kế toán tài sản cố định tại Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị Thành phố Đà Nẵng

Hoàn thiện trong công tác quản lý tài sản cố định

- Về phân loại TSCĐ: Với nhu cầu đầu tư, nâng cấp, sửa chữa TSCĐ nhiều và cần nguồn vốn đầu tư lớn, để đáp ứng yêu cầu quản lý, kiểm soát TSCĐ, kế toán công ty cần chú trọng tới việc phân loại TSCĐ theo tiêu thức khác như:

Phân loại TSCĐ theo tình hình sự dụng (TSCĐ đang dùng, TSCĐ cần nâng cấp, sửa chữa và TSCĐ không dùng chờ xử lý), Với cách nhận loại này, công ty sẽ nắm được số TSCĐ hiện đang sử dụng là bao nhiêu, TSCĐ cần nâng cấp, sửa chữa là bao nhiêu, TSCĐ không dùng là bao nhiêu để từ đó có các biện pháp và những ứng xử cần thiết với từng loại TSCĐ sao cho phù hợp.

Phân loại TSCD theo nguồn hình thành (TSCĐ được hình thành từ nguồn vốn chủ sở hữu, TSCĐ hình thành từ vốn vay) để có kế hoạch phù hợp trả nợ từ nguồn khấu hao và từ các nguồn khác.

- Công tác kiểm kê TSCĐ: Để tăng cường hiệu quả quản lý và nâng cao chất lượng sử dụng của TSCĐ, công ty cần tuân thủ quy định về kiểm kê tài sản. Công ty phải lập kế hoạch kiểm kê về thời gian. địa điểm, các mẫu biểu được sử dụng cần rõ ràng, có sự thống nhất, nhất trí giữa bộ phận sử dụng, bộ phận vật tư và bộ phận kế toán, tạo điều kiện dễ dàng so sánh, đối chiếu thông tin giữa hai bộ phận. Trong hội đồng kiểm kê, ngoài đại diện của bộ phận sử dụng tài sản, bộ phận vật tư, thiết bị cần có thêm đại diện phòng kế toán. Điều này giúp kế toán nắm rõ thực trạng TSCĐ về mặt hiện vật (khi hiện nay kề toán hầu như chỉ quản lý được TSCĐ về mặt giá trị) từ đó khi phản ánh lên số sách cũng chính xác hơn.

Hoàn thiện thời điểm ghi nhận tài sản cố định

Đối với công trình hình thành từ xây dựng cơ bản, mà quá trình xây dựng kéo dài trong nhiều năm, có những bộ phận đã hoàn thành đưa vào sử dụng và có bộ phận vẫn tiếp tục xây dựng, thì thời điểm ghi nhận tăng TSCĐ là thời điểm mà từng bộ phận tài sản được đưa vào sử dụng và ghi theo giá tạm tính của bộ phận đã hoàn thành, giá tạm tính này được xác định trên cơ sở chi phí ước tính phân bổ cho bộ phận đó, việc khấu hao cũng được thực hiện trên cơ sở giá tạm tính này. Khi công trình hoàn thành toàn bộ, quyết toán và đưa vào sử dụng toàn bộ thì căn cứ vào giá trị quyết toán, kế toán điều chỉnh tăng phần chênh lệch cho giá trị TSCĐ đó.

Hoàn thiện về chứng từ kế toán

Khi mua những TSCĐ có giá trị nhỏ cần phải có biên bản bàn giao TSCĐ. Để thực hiện tốt các công việc trên đây, Công ty cổ phần Môi trường đô thị Thành phố Đà Nẵng cần ban hành các tài liệu hướng dẫn cụ thể. Căn cứ vào danh mục chứng từ do chế độ kế toán hướng dẫn và đặc thù quản lý của Công ty để quy định về số lượng chứng từ kế toán TSCĐHH cần phải lập trong từng loại nghiệp vụ và nên áp dụng cho mọi trường hợp không phụ thuộc vào quy mô nghiệp vụ. Đối với chứng từ kế toán nói chung phải đảm bảo tính chặt chẽ về thời gian, mẫu biểu chữ ký theo quy định. Nội dung kinh tế phát sinh trên chứng từ cần đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ và đúng với thực tế của đơn vị (Phiếu thu, phiếu chi...).

Đối với trường hợp đầu tư xây dựng TSCĐ hoàn thành thì kế toán nên chủ động xắp xếp thời gian để sớm hoàn thành quyết toán công trình, hoàn thành bộ chứng từ có như vậy sẽ giúp kế toán phản ánh nguyên giá và trích khấu hao vào chi phí được chính xác. Với các tài sản đã đưa vào sử dụng trước thời điểm Phòng kế toán thanh toán, bộ phận cần lập ngay mẫu biểu Biên bản giao nhận tài sản để cung cấp thông tin về tải sản mới về bộ phận. Biên bản này gồm các thông tin như ngày giao, địa điểm giao hàng, mã bộ phận nhận hàng, tên bộ phận nhận hàng. Về tài sản bàn giao, có thông tin về mã tài sản, tên tài sản, nhà cung cấp, số lượng tài sản nhận về, đơn vị tính, giá tiền. Biển bản này có thể đính kèm với các chứng từ khác khác như hợp đồng mua sắm, đơn đặt hàng.

Xây dựng khâu lưu trữ chứng từ khoa học, hợp lý để thuận tiện việc tra cứu thông tin khi cần thiết. Trước khi lưu trữ chứng từ phải kiểm tra tính đầy đủ của hồ sơ, tính tuân thủ chứng từ, lập tiêu đề cho từng bộ hồ sơ.

Hoàn thiện về khấu hao tài sản cố định

- Về phương pháp khấu hao của TSCĐ: Công ty nên nghiên cứu và tính khấu hao TSCĐ phù hợp với loại TSCÐ của mình, Do đặc thù hoạt động nên nhóm TSCĐ là phương tiện vận tải chiếm đa số, Đây là nhóm, TSCĐ có hao mòn hữu hình nhanh do đó công ty nên áp dụng phương pháp khấu hao nhanh, giải pháp này cho phép sớm thu hồi vốn để tái đầu tư đổi mới TSCĐ để nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm hao mòn vô hình.

Hoàn thiện hạch toán sửa chữa, nâng cấp tài sản cố định

Qua khảo sát hiện nay công ty không tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Đối với chi phí sửa chữa, bảo dưỡng, duy trì cho TSCĐ hoạt động bình thường được hạch toán trực tiếp vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ. Đối với các TSCĐ theo yêu cầu kỹ thuật phải sửa chữa, bảo trì, duy tu định kỳ, kế toán được trích lập dự phòng phải trả và tính trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh để có nguồn trang trải khi việc sửa chữa, bảo trì phát sinh, tránh sự biến động chi phí giữa các kỳ (nhằm ổn định chi phí), tránh gây ảnh hưởng đến kết quả của kỳ có TSCĐ sửa chữa lớn phát sinh.

3. Điều kiện thực hiện giải pháp

Về phía cơ quan quản lý Nhà nước

- Tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức trong việc áp dụng chuẩn mực BCTC đến các DN.

- Giám sát việc tuân thủ chuẩn mực đối với các DN trong việc trình bày và công bố thông tin.

- Hoàn thiện hành lang pháp lý về các luật, nghị định và thông tư hướng dẫn góp phần lành mạnh hóa môi trường pháp lý đối với hoạt động kế toán nói riêng và lĩnh vực kinh tế nói chung.

- Đảm bảo tính độc lập về lợi ích khi ban hành các CMKT cũng như các quy định về thuế.

- Nghiên cứu ban hành chuẩn mực và thông tư hướng dẫn chuẩn mực phù hợp, thống nhất trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

- Nâng cao vai trò của Hội đồng Kế toán quốc gia. Hội đồng cần đảm trách vai trò như một tổ chức tư vấn độc lập đối với việc xây dựng hệ thống chuẩn mực VAS cả trong quy định lẫn trong thực tiễn áp dụng.

- Cần có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện hơn nữa để các công ty nước ngoài đầu tư vào dịch vụ kế toán, kiểm toán nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.

Về phía Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị Thành phố Đà Nẵng

Để áp dụng đầy đủ các chính sách, quy định của Nhà nước về TSCĐ và phù hợp mô hình và điều kiện tổ chức SXKD, tại Công ty cổ phần môi trường đô thị Thành phố Đà Nẵng đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn về công tác Kế toán TSCĐ, hạch toán kế toán, quản lý TSCĐ,...

Bên cạnh đó, Phòng Kế toán của Công ty cổ phần môi trường đô thị Thành phố Đà Nẵng chủ động trình xuất phương pháp khấu hao phù hợp với nhóm TSCĐ nhanh bị lạc hậu do thay đổi công nghệ kỹ thuật.

Định kỳ, Kế toán TSCĐ tại Văn phòng Công ty cổ phần môi trường đô thị Thành phố Đà Nẵng phải tiến hành kiểm tra, đối chiếu số liệu với kế toán các đơn vị cơ sở, đặc biệt chú trọng các khoản giao dịch công nợ nội bộ giữa Văn phòng với các đơn vị cơ sở có liên quan đến TSCĐ, khấu hao TSCĐ... nhằm điều chỉnh kịp thời những sai sót, nhầm lẫn do ghi trùng hoặc bỏ sót trong quá trình hạch toán kế toán TSCĐ.

Công ty cổ phần môi trường đô thị Thành phố Đà Nẵng cần chú trọng việc đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bộ phận Kế toán TSCĐ của doanh nghiệp. Định kỳ tổ chức các buổi hội thảo, tập huấn, cập nhật kiến thức, chế độ chính sách kế toán mới ban hành.

4. Kết luận

Hiện nay các doanh nghiệp đang đứng trước nhiều thách thức mới, sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường. Vì vậy,việc chú trọng công tác kế toán, phân tích đánh giá hiệu suất sử dụng TSCĐ từ đó đưa ra biện pháp hữu hiệu nhằm khai thác tối đa nguồn lực sẵn có trong doanh nghiệp là vô cùng cần thiết để duy trì bức tranh tài chính lành mạnh, góp phần gìn giữ thương hiệu luôn bền vững và phát triển.

--------------------------------

Tài liệu tham khảo :

[1]. Bộ tài chính (2014), Thông tư 200/2014/TT-BTT ngày 22/12/2014 về ban hành Chế độ kế toán Doanh nghiệp.

[2].Bộ tài chính (2017), Thông tư 28/2017/TT-BTC về ban hành Chế độ quảnlý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định.

[3].Bộ tài chính (2013), Thông tư số 45/2013/TT- BTC về khấu hao TSCĐ ngày 25/4/2013

Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị Đà Nẵng (2017, 2018, 2019), Báo cáo tài chính năm, Hà Nội.

[4]. Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị Đà Nẵng (2020, 2021, 2022), Các chứng từ, sổ chi tiết theo dõi biến động tài sản cố định.

[5]. Phạm Thị Mỹ Phương (2007), “Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Công ty Dịch vụ Môi trường Biên Hòa” Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Lạc Hồng, Đồng Nai.

» Danh sách Tập tin đính kèm:

tambaiwebthang52024hoanthienketoantscd.docx

» Tin mới nhất:

» Các tin khác: